Patiras-eiland in de monding van de Gironde: “hier is het stil”, een “tijdloze” reis

Het is een eiland midden in de monding van de Gironde, drijvend tussen Pauillac aan de ene kant en Blaye aan de andere kant. Yves en Valérie runnen er al tien jaar een verlaten wijnmakerij en genieten van de stilte, de pruimen en de beverratten.
De oesterbank rammelt als metaal. Yves Guillermin beweert dat zijn boot onzinkbaar is; hij is de monding van de Gironde in weer en wind overgestoken. Met deze grasmaaiermotor vaart hij ons rustig, zij het wat ruw, van het einde van de kade in de haven van Pauillac (33) naar de steiger op het eiland Patiras. Een twintig minuten durende tocht over dik, golvend water als dik rood haar. "De decompressiekamer," fluistert de kapitein vanuit zijn kleine aluminium kajuit, die opwarmt in de zon. De steiger aan deze kant van het eiland is in elkaar geknutseld van een oude kuip die daar aan het strand lag, een boot waarvan iedereen de eigenaar vergeten is. Hoe dan ook, we springen van de boot op de steiger en vervolgens het gras op. Patiras doet het rustig aan in een licht briesje.

Thierry David/SO
"We hebben geen tijd meer. De wrede wereld ligt achter ons...""Stilte grijpt ons"
Vier kilometer lang en één kilometer breed. Een hangmat ingeklemd tussen twee takken van een boom, voor een oude Massey Ferguson die gebruikt werd om boodschappen, zakken gips, cement, tegels of kinderen te vervoeren. Na een paar weldadige ademhalingen overvalt ons de stilte. "De tijd is om," benadrukt de heer des huizes. "De wrede wereld ligt achter ons..." Het getjilp van insecten, het getjilp van vogels, de wind in de takken, het vertrapte gras, een vleugje zilte wind. Het pad leidt ons naar het "kasteel" van het landgoed, wilde pruimenbomen die hun zoete vruchten aanbieden die we met handenvol verslinden.
Tien jaar geleden verwierf Yves Guillermin het Domaine de la Trinité op het eiland Patiras, een paar hectare grond van wat ooit een wijnmakerij was en decennialang verlaten was. Van het kasteel resteren alleen de muren en de toren, een omhulsel dat stormen weerstaat en duizenden vliegen beschermt die op zoek zijn naar frisse lucht. Yves en Valérie zijn gevestigd in een hoek van de boerderij waar de landarbeiders woonden, tegenover de oude wijnkelders.
"Hier schommelt het tussen hemel en hel."

Thierry David / SO
Hoe kwam deze bouwkundige uit Rouen ertoe om op een eiland in de Gironde te wonen, waar alleen een boer, Benoît Vielet, een gerenommeerd gerstkweker, en Violette Sart, de chef-kok van de Refuge de Patiras, het restaurant aan de voet van de vuurtoren dat de hele zomer gastronomische gasten verwelkomt, samenwonen? "Een ontmoeting," zegt hij. "Op een dag kwam ik de voormalige eigenaar van het landgoed tegen, een Engelsman die zijn landgoed wilde verkopen. Hij nodigde me uit om hem op het eiland te ontmoeten. Nieuwsgierig als ik was, ging ik ervoor; het was liefde op het eerste gezicht."
Yves verhuisde, veranderde van baan, vestigde zich met zijn vrouw en kinderen in Blaye en kocht het landgoed met alles erop en eraan. Ruïnes, een tractor, een oude badkuip, een zwembad, gammele kelders... maar een kinderdroom die alles op zijn kop zette. "De Robinson Crusoe-fantasie," vertrouwde hij toe, terwijl hij in een paar pruimen beet. En toen botste de droom met de pragmatische realiteit: "Hier schommelen we tussen het paradijs, als het in de zomer mooi weer is, en de hel. De hel is het slechte weer, de beperkingen van de strijd tegen natuurlijke erosie – elke eigenaar is verplicht de dijken te onderhouden – je moet de bomen snoeien, het onkruid wieden, sneller rennen dan de beverrat die Gruyère-kaas uit de dijken haalt. Maar ook boodschappen doen in de stad, een keer per week met de boot..."
Alleen slapen op het eilandValérie was meer een stadsmeisje, maar Yves' droom boeide haar. "Hetzelfde hier, het is de stilte hier, dit gevoel ergens anders te zijn, dat me boeide. Gisteravond heb ik alleen geslapen. Yves was in Blaye voor zijn werk. Ik ben niet bang, ik ben kalm, ook al weet ik dat er niemand anders op het eiland slaapt. Patiras heeft me geleerd tot rust te komen."
Na tien jaar zijn de kinderen volwassen geworden, na al hun vakanties in de velden te hebben doorgebracht. Yves en Valérie voelen zich een beetje alleen bij het beheren van het landgoed, waar "altijd wel iets te doen is". Daarom hebben ze onlangs een vereniging opgericht , Les Amis de l'île de Patiras in Gironde (Ladipeg): "We willen onze ruimte van vrijheid delen, in ruil voor een jaarlijks lidmaatschap, en ons landgoed openstellen voor mensen met een project: yogacursussen, schrijfworkshops, knutselen, muzikale retraites."
Voor hen is het een recept voor succes, en de kans om bestaande gebouwen te renoveren en tegelijkertijd vrienden te maken. Te midden van de kelders waar vaten en fusten afbrokkelen, en waar de oude cementen kuipen, getuigen van een tijd waarin wijn werd geproduceerd, nog steeds staan, droomt Yves nog steeds. "Er woonden ooit bijna 200 mensen op het eiland, en Patiras, net als de naburige eilanden, was veilig voor de druifluis die de wijnstokken verwoestte. Het was een gouden eeuw aan het einde van de 19e eeuw . Dus waarom niet?", vraagt de eigenaar van het landgoed zich af...
SudOuest